Dünya Sansür Gündemi (11 – 17 Temmuz)

Dünya Sansür Gündemi (11 – 17 Temmuz)

Weibo ve Bilibili, sansürü aşmak için kullanılan eş anlamlı ve yanlış yazılmış sözcükleri de sansürleyecek Rusya, Polonya merkezli haber ajansına erişimi engelledi Ermenistan başsavcısının sansür çağrısı tepkilere neden oldu İran’da Google ve Bing’deki “ahlaka aykırı” içerikler sansürlendi RSF’den uluslararası topluma çağrı: Sansüre son vermesi için Çin rejimi üzerindeki baskı artırılmalı İngiltere’de sansür yasası sonbahara kaldı Rusya, veri depolama kurallarını ihlal ettikleri gerekçesiyle Apple, Zoom ve Ookla’ya para cezası verdi Tor’dan sansür güncellemesi: Tor Browser, artık sansürü otomatik olarak aşacak Türkmenistan, Rus devlet medyasına erişimi engelledi

Weibo ve Bilibili, sansürü aşmak için kullanılan eş anlamlı ve yanlış yazılmış sözcükleri de sansürleyecek

Çin’in popüler sosyal medya uygulamalarından Weibo ve Bilibili, ülkenin katı çevrimiçi sansüründen kaçınmak için kullanılan eş anlamlı ve kasıtlı olarak yanlış yazılmış sözcükleri de sansürlemek için harekete geçti. Çin devlet medyası Global Times, Weibo ve Bilibili’nin, yasadışı ve zararlı bilgileri yaymak için homofonik veya yeniden yapılandırılmış karakterler de dahil olmak üzere yanlış yazılmış karakterlerin yer aldığı tüm gönderileri “düzeltmek” için bir çalışma başlattığını duyurdu. Çin’deki internet kullanıcıları, belirli anahtar kelimeler genellikle sansürlendiği için ülkenin katı sansüründen kaçmak adına uzun süredir eş sesli ve bilinçli olarak yanlış yazılmış kelimeleri kullanıyor. Son olarak, Çin'in Henan eyaletinde meydana gelen banka protestolarını tartışmak için İngilizce’de “Hollanda” anlamına gelen iki Çince karakter olan 'Helan' kullanılıyordu. https://www.scmp.com/tech/policy/article/3185299/weibo-vows-regulate-homonyms-misspelt-words-if-they-are-used-evade https://www.laprensalatina.com/chinese-social-networks-crack-down-on-tricks-used-to-circumvent-censorship/

Rusya, Polonya merkezli haber ajansına erişimi engelledi

İnternet kullanıcılarının dijital haklarının korunmasını destekleyen Rusya merkezli sivil toplum kuruluşu Roskomsvoboda, Rus başsavcılığının, aralarında Polonya Basın Ajansı (PAP) portalının da yer aldığı 22 web sitesine erişimi engellediğini duyurdu. PAP; Ocak ayında Rusça, Şubat ayında da Polonya’daki Ukraynalı mülteciler için Ukraynaca yayın yapmaya başlamıştı. https://www.thefirstnews.com/article/pap-has-become-first-eu-press-agency-blocked-by-russia-31751

Ermenistan başsavcısının sansür çağrısı tepkilere neden oldu

Ermenistan Başsavcısı Artur Davtyan’ın 4 Temmuz'da Ermenistan hükümetine yaptığı sansür çağrısının yankıları sürüyor. Davtynan, hükümete yazdığı bir mektupta özellikle yerel basında çıkan haberler nedeniyle internetin devlet kontrolü altında olması ve yasalarla düzenlenmesi gerektiğini söylemişti. Hükümet, Davtynan’ın çağrısına henüz bir yanıt vermese de bunun dillendirilmesi, ülkedeki insan hakları aktivistleri ile medya uzmanlarının tepkisine neden oldu. Konuyla ilgili Radio Liberty'nin Ermeni Servisi'ne konuşan Erivan merkezli Bilgi Edinme Özgürlüğü Merkezi direktörü Shushan Doydoyan, “Bence bu tür girişimler savcıların işi değil” derken bağımsız bir analist olan Samvel Martirosyan ise savcılığın bir “sansür bakanlığı” yaratmayı planladığını söyledi. Erivan Basın Kulübü Başkanı Boris Navasardyan ise bu çağrıyı, ifade özgürlüğünü kısıtlama girişimi olarak değerlendirdi. https://globalvoices.org/2022/07/14/armenias-prosecutor-general-wants-to-monitor-internet-content/

İran’da Google ve Bing’deki “ahlaka aykırı” içerikler sansürlendi

İran rejimi, “güvenli arama modu”nu etkinleştirerek internet erişimini filtrelemek ve sınırlamak için bir adım daha attı. İran’dan yayın yapan haber ajansları ile NetBlocks, Google ve Bing'in, genellikle çocukların “müstehcen” içeriklerden uzak durması için sunduğu “güvenli arama modu” özelliğinin tüm İranlılar için zorla etkinleştirildiğini paylaştı. Manuel olarak açılıp kapatılabilen bu özellik aktif edildiğinde “ahlaka aykırı” ve şiddet içeren sonuçlar, aramalarda gösterilmiyor. 12 Temmuz günü aralarında Mobile First ve Irancell’in de yer aldığı birçok operatörde bu özelliğin otomatik ve zorunlu olarak etkinleştirildiği görüldü. İnternet uzmanları, bu uygulamanın ilgili operatörler tarafından değil, daha üst katmanlar tarafından yapıldığını söyledi. https://www.ncr-iran.org/en/news/iran-protests/iran-is-moving-towards-a-complete-internet-shutdown-one-bite-at-a-time/

RSF’ten uluslararası topluma çağrı: Sansüre son vermesi için Çin rejimi üzerindeki baskı artırılmalı

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), uluslararası topluma, sansür ve medya gözetimi politikasına son vermesi ve Çin Halk Cumhuriyeti Anayasasının 35. maddesince güvence altına alınmış bir hak olan basın özgürlüğünün tam olarak kullanılmasını sağlaması için Çin hükümetine yönelik baskının artırılması çağrısında bulundu. https://rsf.org/en/china-five-years-after-death-press-freedom-defender-liu-xiaobo-rsf-calls-democracies-step-pressure

İngiltere’de sansür yasası sonbahara kaldı

İngiltere'de internet içeriğini çocuk güvenliği odaklı bir çerçeveyle düzenleyeceği iddiasıyla meclise sunulan ancak toplumun büyük kesiminin tepki gösterip sansür yasası olarak adlandırdığı Çevrimiçi Güvenlik Yasası’nın görüşmeleri, başbakan Boris Johnson'ın istifası sebebiyle askıya alındı. Yasa tasarısı, 5 Eylül’de İngiltere’de yeni başbakanın belli olmasının ardından Avam Kamarası’nda yeniden değerlendirmeye alınacak. https://techcrunch.com/2022/07/14/online-safety-bill-pause/

Rusya, veri depolama kurallarını ihlal ettikleri gerekçesiyle Apple, Zoom ve Ookla’ya para cezası verdi

Rusya’nın başkenti Moskova’daki bir yerel mahkeme, Rus vatandaşlarının kişisel verilerini Rusya merkezli sunucularda saklamayı reddettiği için Apple’a 2 milyon ruble (33 bin 900 dolar), Speedtest’in geliştiricisi Ookla ile videokonferans platformu Zoom’a ise 1 milyon ruble (17 bin dolar) para cezası verdi. Rusya, ordusunu 24 Şubat’ta Ukrayna’ya göndermesinden bu yana içerik, sansür, veri ve yerel temsilcilik konusunda büyük teknoloji şirketleriyle anlaşmazlığa düşmüş durumda. https://www.theregister.com/2022/07/13/russia_fines_apple_and_zoom/

Tor’dan sansür güncellemesi: Tor Browser, artık sansürü otomatik olarak aşacak

Kullanıcıların engellemelere takılmadan anonim bir şekilde internette gezinmesi için çalışan yazılım projesi Tor’un tarayıcı hizmeti Tor Browser, internet sansürünün daha kolay aşılmasına yardımcı olacak yeni özellikler sunan 11.5 sürümünü piyasaya sürdüğünü duyurdu. Yeni sürümde, kullanıcıların sansürü aşmak için köprü yapılandırmalarını manuel olarak ayarlamasına gerek kalmıyor. Tarayıcı, yeni sürümde yer alan “Bağlantı Yardımı” özelliği sayesinde -izin dahilinde- kullanıcının konumu için en iyi performansı sunan köprü yapılandırmasını otomatik olarak devreye sokarak sansür engelini aşıyor.  https://www.bleepingcomputer.com/news/security/tor-browser-now-bypasses-internet-censorship-automatically/

Türkmenistan, Rus devlet medyasına erişimi engelledi

Özgür Avrupa Radyosu’nun (Radio Free Europe/Radio Liberty) Türkmenistan’da yayın yapan servisi Radio Azatlyk’ın haberine göre Türkmen makamları, Rusya devletine bağlı haber ajansı TASS ile yine devlet medyası Russia Today bünyesinde yer alan inoSMI’nin yanı sıra RIA Novosti, RBC ve Rus televizyon kanallarının internet sitelerine erişimi engelledi. Ayriyeten, bu haber kaynaklarının mobil uygulamarı da ülkede erişilemez hale getirildi. https://www.silkway.news/in-turkmenistan-blocked-russian-sites-82748/ *Bu bülten, Ali Safa Korkut tarafından hazırlanmıştır.